İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nün Arka Oda Toplantıları kapsamında düzenlenen Göz Terbiyesi: Arif Hikmet’in Objektifinden Mimarlık Pratiğine başlıklı söyleşide, Arif Hikmet Koyunoğlu’nun fotoğraf arşivi ve mimari üretimi M. Baha Tanman ve Müjde Dila Gümüş’ün katkılarıyla ele alındı; konuşma, Maceraperest Bir Mimarın Fotoğrafhanesi sergisinin farklı katmanlarını görünür kıldı.
18 Aralık 2025 Perşembe günü gerçekleştirilen oturumda Arif Hikmet Koyunoğlu (1893–1982), 20. yüzyıl başı Türkiye’sinde mimarlık eğitimi ve pratiği açısından taşıdığı önem üzerinden değerlendirildi. Dönemin koşulları içinde bir maceraya dönüşen eğitim hayatı ve mimar olarak yetişirken seçtiği fotoğraf konuları aracılığıyla, erken cumhuriyet döneminin bir mimarında “göz terbiyesi”nin izleri sürüldü. Koyunoğlu’nun Ankara, İstanbul, Bursa, Nevşehir ve Kırşehir gibi kentlerde mimarlık mirasını belgeleyen fotoğrafları ile kamu yapıları tasarlayan mimari üretimi birlikte ele alındı; bugün benzersiz bir kaynak değeri taşıyan fotoğraf arşivinin miras yapıların belgelenmesindeki yeri vurgulandı.
Söyleşide M. Baha Tanman, Koyunoğlu’nun fotoğraflarından hareketle Osmanlı mimarisine bakışını, seçtiği yapıların niteliğini ve belgeleme pratiğinin mimarlık formasyonuyla ilişkisini tartıştı. Müjde Dila Gümüş ise Koyunoğlu’nun mimari projelerini odağa alarak Birinci Ulusal Mimarlık akımıyla ilişkisini sorguladı; bu akımın kalıplarına tam olarak uymayan özgün yaklaşımını değerlendirdi. İki konuşmacı, Koyunoğlu’nun belgeleyici gözü ile mimari üretimi arasındaki gerilimi ve bu iki pratiğin birbirini nasıl beslediğini birlikte ortaya koydu.
Maceraperest Bir Mimarın Fotoğrafhanesi: Arif Hikmet Koyunoğlu 1893-1982 sergisi, geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet’in sıradışı simalarından Arif Hikmet Koyunoğlu’nu, 1900’lerden başlayarak özellikle 1920’li–1930’lu yıllarda çektiği fotoğraflar eşliğinde anlatıyor.
Sergiyi Pazartesi’den Cumartesi’ye 10.00 – 19.00 saatleri arasında İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'nde randevusuz ve ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.
